Kalendarium

Tytus Dzieduszycki urodził się 14 XI 1934 roku w Zarzeczu, w powiecie jarosławskim, rodowym majątku rodziny Dzieduszyckich herbu Sas. Był trzynastym potomkiem Włodzimierza hr. Dzieduszyckiego z Dzieduszyc herbu Sas (1885−1971) i Wandy Jadwigi Róży ks. Sapieha-Różańskiej herbu Lis (1890−1978). Ojciec był z wykształcenia i zamiłowania ornitologiem, sprawował funkcję kuratora fundacji Muzeum Przyrodniczego we Lwowie. Wczesne lata Tytus spędził w Zarzeczu, w którym rodzina przebywała do końca drugiej wojny światowej. W okresie wojny uczęszczał tam do konspiracyjnej szkoły powszechnej.

W związku z powojennymi wysiedleniami właścicieli ziemskich majątek w Zarzeczu został skonfiskowany, a rodzina Dzieduszyckich przeniosła się do Rabki. W 1948 roku Tytus ukończył prywatnie szkołę powszechną, a następnie podjął naukę w Prywatnej Szkole Ogólnokształcącej Stopnia Licealnego im. dra Jana Wieczorkowskiego w Rabce (przemianowanej w 1949 roku na szkołę im. Związku Samopomocy Chłopskiej).

Z tego roku pochodzi najwcześniejszy znany szkicownik Tytusa Dzieduszyckiego, który zawiera szkice z wakacji na Mazurach. Początkujący rysownik koncentrował uwagę na widokach krajobrazowych, zabawnych scenkach rodzajowych i karykaturalnych portretach, a także na szkicach przyrodniczych. Wątek obserwacji natury będzie szczególnie intensywnie rozwijał w latach następnych, posiłkując się samodzielnie wykonywanymi fotografiami.

Wraz z rodzicami przeniósł się do Warszawy. Od września uczęszczał do Państwowej Średniej Szkoły Ogólnokształcącej im. Adama Mickiewicza.

Od września przebywał w Lublinie w związku z podjęciem studiów na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie na kierunku biologia.

Uczęszczał na zajęcia z rysunku do pracowni Antoniego Michalaka, prowadzonej na KUL-u. Poznał studentów historii sztuki KUL, przyszłych członków Grupy „Zamek”.

Tytus Dzieduszycki wziął udział w Wystawie Plastyków Amatorów i Nikifora, zorganizowanej z inicjatywy środowiska młodych plastyków w Muzeum Lubelskim w sali wystawowej przy ul. Narutowicza 4 (późniejsza sala CBWA). W marcu powołano Koło Młodych Plastyków w Lublinie, do którego należał Tytus Dzieduszycki. Zrzeszało ono początkowo dwudziestu jeden plastyków młodego pokolenia opowiadających się za sztuką nowoczesną. W czerwcu Koło Młodych Plastyków zaprezentowało wystawę około 50 prac młodych autorów w Klubie Pracowników Kultury i Związków Twórczych w Lublinie. Tytus Dzieduszycki wystawił prace zainspirowane ekspresjonizmem.

Wiosną na bazie Koła Młodych Plastyków powstała Grupa „Zamek”, do której należało początkowo jedenastu plastyków, a jako krytyk i teoretyk do grupy wszedł również Jerzy Ludwiński. Spośród tej plejady do końca istnienia grupy przetrwało tylko trzech. Byli to: Włodzimierz Borowski, Tytus Dzieduszycki i Jan Ziemski, którzy zarazem – obok Ludwińskiego – stanowili trzon grupy i zadecydowali o jej autorskim, oryginalnym obliczu.
W maju Tytus Dzieduszycki wystawiał z Grupą „Zamek” w Galerii Krzywe Koło w Warszawie. Jego prace, różnorodne pod względem tematycznym i formalnym, świadczyły o etapie poszukiwania własnej „recepty” na nowoczesność. Zbiegały się w nich wpływy ekspresjonizmu, abstrakcji i surrealizmu.

W maju został członkiem Sekcji Malarskiej Związku Polskich Artystów Plastyków Oddziału w Lublinie.
We wrześniu odbyła się druga wystawa Grupy „Zamek” w Galerii Krzywe Koło w Warszawie, która przyniosła nowe prace Tytusa Dzieduszyckiego o wyraźnie zmienionej formule. Autor zaprezentował abstrakcyjne dzieła o bogatej gęstej fakturze wzbogaconej obecnością „przedmiotów gotowych” przeciwstawionych na płaszczyźnie płótna partiom gładkim, traktowanym niemal laserunkowo.
W grudniu wystawiał z Grupą „Zamek” w Pałacu Sztuki w Krakowie. Także w grudniu razem z Janem Ziemskim z Grupy „Zamek” pokazał prace w lubelskim BWA na wystawie okręgowej.

Powstały pierwsze „obrazy-przedmioty”. Fizyczna obecność przedmiotu była odtąd wyróżnikiem prac o charakterze asamblażowym i reliefowym Tytusa Dzieduszyckiego.
Na początku roku Dzieduszycki wyjechał z Lublina do Warszawy. Jesienią wyjechał do Paryża, gdzie osiadł na stałe. W Paryżu Dzieduszycki nawiązał kontakt ze środowiskiem „Phases”.

Zaangażował się w organizację wystawy Grupy „Zamek” nad Sekwaną, która została pokazana w Galerie du Ranelagh w czerwcu. Po raz pierwszy wystawiał pod pseudonimem Sas (z uwagi na trudność wymowy i zapamiętania nazwiska Dzieduszycki we Francji).
Od lipca do września Dzieduszycki-Sas wystawiał w Galerie Lambert na Wyspie św. Ludwika w Paryżu na zbiorowej ekspozycji „Peintres de la Galerie”, obok m. in. Jana Lebensteina, Teresy Pągowskiej, Tadeusza Dominika, Nikifora i Teresy Paklikowskiej-Winnickiej.

Od tego roku przez kilka kolejnych lat regularnie wystawiał z „Phases”, głównie w Paryżu. W lutym wystawiał na ekspozycji „Le Voir Dit”, w Galerie de Fleuve, a w maju – w Galerie du Ranelagh na ekspozycji zatytułowanej „Solstice de l’Image”. Zaprzyjaźnił się z Egonem Horstem Kalinowskim.

W okresie od czerwca do sierpnia wystawiał na ekspozycji „La Cinquième Saison” w Galerie du Ranelagh.
W październiku zawarł związek małżeński z Barbarą Marią Jaxa-Konarską herbu Gryf.
W listopadzie Tytus Dzieduszycki został przyjęty do École Nationale Supérieure des Arts Décoratifs w Paryżu. Naukę w warsztatach szkoleniowych kontynuował przez dwa lata.

W styczniu wystawiał na ekspozycji zatytułowanej „Vues imprenables”. W kwietniu Galerie du Ranelagh pod szyldem „Phases” zorganizowała wystawę czterech artystów polskich. Obok Tytusa Dzieduszyckiego-Sasa byli to: Władysław Hasior, Zbigniew Makowski i Andrzej Meissner. W październiku i listopadzie Tytus Dzieduszycki-Sas wystawiał z „Phases” w Museo National de Bellas Artes Buenos Aires w Argentynie.

W maju i kwietniu wystawiał z „Phases” w Galerie de l’Universite w Paryżu. W czerwcu i lipcu obiekty Dzieduszyckiego-Sasa prezentowano na wystawie „Phases” w Muzeum Sztuki Współczesnej w São Paulo w Brazylii, a we wrześniu w Universidade de Minas Gerais w stolicy Brazylii.

Od tego roku datuje się zwiększone zainteresowanie Dzieduszyckiego-Sasa sztuką kinetyczną i projektowaniem wnętrz. Podjął pracę w agencji architektonicznej należącej do Rogera Angera (1923−2008), który w 1965 roku został jednym z architektów miasta Auroville w Indiach. Dzieduszycki został szefem biura, a zarazem znalazł się w międzynarodowym gronie architektów i projektantów pracujących nad projektem wykonawczym Auroville.

Od września do listopada, na wystawie indywidualnej pt. „Les creations cynetiques” w Paryżu, Tytus Dzieduszycki-Sas zaprezentował prace kinetyczne przygotowane we współpracy z elektronikiem Kayem Turkiewiczem.

Razem z Kayem Turkiewiczem założył agencję twórczą Six specjalizującą się w projektach kinetycznych. We wrześniu i październiku wziął udział w 46 Salonie Stowarzyszenia Artystów Dekoratorów w Grand Palais w Paryżu. Wystawił tam ścianę kinetyczną – Mur cinetique – jako element wystroju nowoczesnego wnętrza. We wrześniu urodziła się pierwsza córka, Ewa Maria.

Realizował dzieła kinetyczne jako samodzielne obiekty i jako dekoracje wnętrz. W tym okresie pracował również z żoną dekoratorką nad realizacją wystroju wnętrz (domy prywatne, mieszkania, kawiarnie, etc.).

Zginął tragicznie w wypadku samochodowym 21 marca w Paryżu. W sierpniu przyszła na świat druga córka, Dorota Maria.